تاریخچه پرواز

وبلاگ شهید عباس بابایی

شما تنها کسی نیستید که رؤیای پرواز دارد. با مطالعه داستانها و افسانه های قدیمی متوجه می شویم که انسان از بدو آفرینش آرزوی رهایی در آسمانها را داشته است زنان و مردان غارنشین احتمالاً کنار کوه می ایستادند و به حال عقابی که با بالهای باز بر فراز جنگلها به پرواز در می آمد غبطه می خوردند. زمانی که خط اختراع شد تا افکار را در طول زمان از نابودی حفظ کند، مطالب بسياری درباره پرواز ثبت شد. مرکوری، هرمس، والکیریس همینطور پرندگان افسانه ای مثل ققنوس مصریان، همای ایرانی، گارودای هندی و راک در داستان سندباد، همه حاکی از علاقه شدید بشر به لذتهای بی نظیر پرواز است. داستانهای خیالی پرواز انسان با قالیچه پرنده خاورمیانه که از رمانهای دور به ما رسیده شاید الهام گرفته از رویاها باشد. ولی گزارشها از تبت، چین و ژاپن درباره کایتهایی که انسانها را حمل می کردند به احتمال زیاد بر اساس واقعیت است.

همگی ما داستانهایی از ایکاروس و پدرش ديدالوس و روایتهای جدیدتر از تجربیات لئوناردو داوینچی و دیگر مردان پرنده را شنیده ایم .اما قهرمان واقعی به عنوان انسان پرنده همانا اوتو لیلینتال Otto Lilienthal می باشد. کسی که دهه 1880 در آلمان بالهای خفاشی شکل را ساخت. وی قریب به 1000 پرواز انجام داد، که شباهت زیادی به پروازهای امروزی داشت. وی به طور مستقیم تاثیر بسیاری بر روی آزمایش کننده های بعد از خود از جمله برادران رایت داشت. برادرنی که دو دهه بعد از او هواپیمای واقعی را ساختند.

Otto Lilienthal

 

اولین بار که چتر نجات به عنوان وسیله ای غیر از ابزاری برای فرود استفاده شد، در جنگ جهانی اول بود. ارتش دسته ای از سربازان شجاع را به کار گرفت که با چترهایشان به انتهای زیر دریاییها ببندد تا بتوانند از بالا آنچه لازم است بینند و گزارش دهند. طبق گزارشات این سربازان از این تجربه بسیار لذت می بردند. البته به جز در مواقع خطرناکی که زیر دریایی مجبور می شد پیش از آنکه آنها را پایین بکشد درآب فرو رود. این عمل وحشتناک و هراس آور خیلی باید ظالمانه بوده باشد.

این تجربه اولیه از آنجا که نشان داد چتر نجات می تواند مانند یک هواپیما عمل کند دارای اهمیت زیادی است هر چند چترهای گرد با قدرت مانور کم مورد استفاده قرار می گرفت. بعد از جنگ جهانی اول، در آلمان و هلند با استفاده از یدک کشی زمینی، پیشرفتهایی در این زمینه صورت گرفت.

اما جنگ جهانی دوم به این تفریح پایان داد.  بعد از فروکش کردن آتش جنگ هزاران پایگاه هوایی متروکه در اروپا و آمریکا به جا ماند که محلهای مناسبی برای چتر بازی شدند. بدین ترتیب فعالیتها در این زمینه گسترش یافت.

امکانات هنوز با وضعیت مطلوب خیلی فاصله داشت. با این حال برای استفاده از چترهای مدور نیروی زیادی برای برخاستن لازم بود. علاوه بر این خیلی قابل کنترل نبودند. محل و وضعیت فرود بعد از رها شدن از طناب کششی خیلی قابل پیش بینی نبود. تا اینکه پاراکامندر(Paracommander) پا به عرصه وجود گذاشت. شکل جدیدی از چترهای نجات به شکل مستطیل  و دوکی شکل با تکه ها و منافذ بزرگتر برای پیشروی به سمت جلو و امکان هدایت بهتر. این نوع چتر توسط شرکت سازنده چترهای نجات در اواخر 1950 تولید و موجب انقلابی در وضعیت چتربازی  و عملیات یدک کشی شد. بر خلاف نوع مرسوم که حرکتی نزولی و تقریباً عمودی داشتند این چترها در اثنای کاهش ارتفاع پيشروی کمی نيز داشتند.

پاراکامندر به دلیل سرعت کمتر و نیاز به نیروی بکسل کمتر ایمن تر بود .گردشگران خیلی زود راه جدیدی برای خرج کردن پولهای خود پیدا کردند. پرواز بر فراز سواحل زیبای دنیا زیر چترهای قابل کنترل!

گام بعدی در تکامل این وسیله توسط سازمان ناسا برداشته شد. آزمایشات آنان در غالب ساخت موشک، راهگشای طراحی چترهای گوناگون در زمینه چترهای قابل هدایت از جمله بالهای روگالو شد که خیلی زود منجر به ساخت hang gliders و ram air parachute گرديد که اینها هم به نوبه خود انقلابی در ورزشهای چتربازی بود. که در اخر منتهی به  paragliding شد. فرانسیس روگالو  به دلیل انقلاب عظیم در ساخت  ابتدایی hang gliders و paraglider به شهرت فراوانی رسید.

سرانجام یدک کشی با چتر عامل تحریک گروهی شد که اتحادیه هوانوردی انگلستان را اوایل دهه 1970 در کوتاهترین مدت تشکیل دهند. به هر حال روحیه رقابت، خود را نشان داد و آنهایی که زمانی مسافر بودند تبدیل به خلبانانی شدند که از Towline رها می شدند و در آسمان به سمت زمین شناور گشته تا مهارتهای خود را در فرود بروی یک نقطه مشخص شده امتحان کنند.

مشکل این چترهای ram air نرخ نزول بالا و تکنیک بسیار ضعیف فرود آمدن بود به طوریکه غالباً منجر به آسیب دیدن قوزک پا میشد این مشکل زمینه ساز تحقیقات بیشتر برای دستیابی به کارکرد بهتر و ویژگیهای ایمن تر شد.

گری یاربنت (Grey yarbenet) یک چتر باز مجرب از شهر Erie ایالت پنسلوانیا ایالات متحده در سال 1968 مدل تغییر یافته ای از وسیله حمل Towline و Slope را عرضه کرد. چتری که وی استفاده کرد شباهت زیادی به پاراگلایدرهای سالهای میانه دهه 1980 داشت. عکسی که از وی باقی مانده با تاریخی که در حاشیه آن به چشم می خورد هیچ شکی باقی نمی گذارد که ادعای وی به عنوان آغازگر ورزش کنونی درست است. احتمالاً افراد دیگری در زمان مشابه کارهایی کرده اند ولی پیشرفت ناگهانی hang glider اوایل دهه 70 توجه ها را از  Parachout به سوی خود منحرف کرد هر چند تمایل برای اجرای بهتر hang glider موجب نشده بود تا در دهه 70 وسایلی که خلبانان برپشت خود به بالای کوه می بردند سنگین شوند چترها ظاهر بهتری پیدا کردند.

سال 1978 چتربازان فرانسوی  jean cloude betemps,andre bohn,Gerard boson تکنیک دویدن و اوج گرفتن از slope در mieussy فرانسه اصلاح کردند. تلاشهای آنان خیلی زود توجه ها را به خود جلب کرد و mieussy تبدیل به کعبه آمال پرواز با پاراگلایدر شد. مدت زیادی نگذشته بود که کوهنوردان وارد صحنه شدند و سراسر آسمان رشته کوههای آلپ آراسته به بالهای رنگارنگ درخشان شد.

وقتی صحبتها درباره چتربازی در انگلستان به گوش جان هاربت و اندره کرلی دو سازنده چتر نجات رسید آنها سرشوق آمدند خیلی زود متوجه شدند که هر چه قدر ابعاد چتر بزرگتر باشد و دارای منافذ کمتری، عملکرد بهتری خواهد داشت. این تجربه باعث شد جان هابت اولین test pilot سازنده و مربی paragliding شد.

یکی دیگر از اولین سازنده های lsurent kalbermatten فرانسوی بود که شرکت Ailes dek را راه اندازی کرد.

طراحی و ساخت پاراگلايدر به سرعت رو به رشد بود و ديگر کار بجايي رسيده بود که عدم وجود مواد اوليه ساخت مناسب عامل کندی در طراحیها مي گرديد. امروزه تهيه يک پاراگلايدر خوب و مطمئن با هزينه کمی امکان پذير است و اغلب علاقه مندان به آسمان به سادگی میتوانند پرواز کردن را بياموزند و دل به آسمان بسپارند.

استخدام دانشگاه نیروی هوایی

استخدام 1391/10/20 چهارشنبه آگهي استخدام دانشگاههاي افسري ارتش جمهوري اسلامي ايران ارتش جمهوري اسلامي ايران جهت تكميل كادر افسري نيروهاي زميني، قرارگاه پدافند هوايي حضرت خاتم الانبياء(ص)، هوايي، دريايي و سازمان‌هاي تابعه خود از بين جوانان(پسر) مؤمن، متعهد و علاقمند به حرفه نظامي، دانشجو مي‌پذيرد. داوطلبان از بين داوطلبان در حال تحصيل و فارغ‌التحصيلان  رشته‌هاي رياضي‌فيزيك، علوم تجربي، علوم انساني و معارف اسلامي از طريق آزمون اختصاصي و مصاحبه حضوري انتخاب و به منظور فراگيري آموزش‌هاي نظامي كاربردي در دانشگاه‌هاي افسري امام علي عليه السلام، هوايي شهيد ستاري، علوم دريايي امام خميني(ره) و فارابي مشغول به تحصيل خواهند شد.   الف) شرايط عمومي: 1-     متدين به دين مبين اسلام. 2-     تابعيت جمهوري اسلامي ايران (ايراني‌‌الاصل بودن و عدم سابقه تابعيت بيگانه) 3-     ايمان به انقلاب اسلامي و نظام جمهوري اسلامي ايران و آمادگي فداكاري در راه تحقق اهداف آن. 4-     اعتقاد و التزام عملي به ولايت مطلقه فقيه. 5-  فقدان محكوميت مؤثر كيفري و محكوميت ناشي از اقدام عليه امنيت كشور، انقلاب و نظام جمهوري اسلامي ايران. 6-     نداشتن عضويت، يا وابستگي و هواداري از احزاب، گروه‌ها و سازمان‌هاي سياسي. 7-  دارا بودن حداقل 17 سال تمام و حداكثر 22 سال و در صورت انجام خدمت سربازي مدت خدمت ضرورت به حداكثر سن داوطلب اضافه مي‌شود (براي فرزندان شهدا 5 سال به حداكثر سن داوطلبين اضافه مي‌شود.) مبناي محاسبه سن داوطلبان اولين روز تاريخ ثبت‌نام مي‌باشد. 8-     حداكثر سن براي رشته خلباني هواپيما 20 سال مي‌باشد. 9-     عدم معروفيت به فساد اخلاقي برابر ضوابط گزينش . 10- دارا بودن سلامت جسم و روان (برابر معاينات استخدام). تبصره: حداقل قد براي عموم داوطلبان 165 سانتيمتر و ديد چشم براي رشته‌هاي خلباني و ناوبري ده دهم و براي ساير            رشته‌ها هشت دهم مي‌باشد.   ب) شرايط اختصاصي:        1-     سپردن تعهد خدمتي برابر ضوابط قانون ارتش جمهوري اسلامي ايران. 2-  داشتن حداقل معدل كل ديپلم براي رشته‌هاي علوم تجربي و رياضي‌ فيزيك 14 و براي رشته‌هاي علوم انساني و معارف اسلامي 16 و همچنين حداقل معدل كتبي 10 براي  تمامي رشته‌ها و براي داوطلبان در حال تحصيل معدل سال سوم متوسطه ملاك بوده و در زمان ثبت‌نام نهايي ارائه مدرك قبولي سال چهارم متوسطه الزاميست . (فرزندان شاهد ازشرط معدل معاف مي‌باشند). 3-     جهت داوطلبان خلباني هواپيما حداقل معدل كل 15 و حداقل معدل كتبي 12 مي باشد. 4-     قبولي در آزمون علمي ، معاينات پزشكي ، مقاومت جسماني و صلاحيت‌هاي گزينشي. 5-     فرزندان شهدا، آزادگان، جانبازان و نظاميان از اولويت استخدام برخوردار مي‌باشند. 6-     بسيجيان فعال و حافظان كل قرآن كريم از اولويت استخدام برخوردار مي باشند. 7-     نداشتن تعهد خدمتي يا استخدامي به دستگاههاي دولتي و بخش خصوصي. 8-  ازپذيرفته شدگاني كه دانشجوي ساير دانشگاهها مي باشند مشروط به ارائه برگه انصراف از تحصيل ثبت نام نهايي بعمل خواهد آمد. 9-     امكان استخدام دارندگان معافيت پزشكي درارتش ج.ا.ا وجودندارد. 10-داوطلبان داراي مدرك قهرماني كشوري و بالاتر داراي اولويت در استخدام بوده و در صورت عدم قبولي در معاينات پزشكي اوليه ،براي انجام معاينات مجدد به ف بهداپ آجا معرفي مي شوند. ج) امتيــازات: 1- تحصيل در دانشگاه‌هاي افسري ارتش جمهوري اسلامي ايران (دانشگاه افسري امام علي(ع) نيروي زميني، دانشگاه هوايي شهيد ستاري نيروي هوايي، دانشگاه علوم دريايي امام خميني(ره) نوشهر و دانشكده علوم و فنون فارابي) شبانه‌روزي مي‌باشد. 2-  پوشاك، تغذيه، آموزش ، بهداشت و درمان دانشجويان رايگان مي‌باشد. 3-  به دانشجويان در طول تحصيل كمك هزينه تحصيلي پرداخت مي‌شود. 4- دانشجويان پس از طي 7 ترم موفقيت‌آميز تحصيلي به درجه ستواندومي نائل مي‌گردند و پس از دانش‌آموختگي به آنان دانشنامه كارشناسي در رشته مربوط اعطا مي‌گردد. 5-  اجا متعهد مي‌گردد پس از 15 سال خدمت كاركنان با اعطاي وام جهت كمك به تأمين مسكن شخصي آنها اقدام نمايد. 6-  فارغ‌التحصيلان از تسهيلات منازل سازماني، وام هاي مصوب، كارت اعتباري حكمت، بيمه خدمات درماني و بيمه عمر براي خود و عائله تحت تكفل و ساير خدمات رفاهي برابر مقررات و ضوابط موجود برخوردار خواهند شد. د) مدارك مورد نياز جهت ثبت‌نام: 1- تكميل فرم تقاضاي ثبت‌نام 2- روگرفت از تمام صفحات شناسنامه و كارت ملي يا ابلاغيه شماره ملي. 3- سه قطعه عكس 4×3 پشت ‌نويسي شده كه يك قطعه آن به تقاضانامه ثبت‌نام الصاق گردد. 4- اصل وروگرفت‌گواهي‌پايان‌دوره‌متوسطه  وياگواهي اشتغال به تحصيل ازآموزش وپرورش مربوط يك برگ.     5- روگرفت كارت پايان خدمت در صورت انجام خدمت ضرورت سربازي.     6- فرزندان شهدا، جانبازان، آزادگان و نظاميان مدارك مربوط را به همراه ساير مدارك تحويل نمايند.     7- بسيجيان فعال و حافظان كل قرآن كريم مدارك مربوط را به همراه سايرمدارك تحويل نمايند. هـ) نحوه ثبت نام : علاقمندان لازم است مدارك خواسته شده را با توجه به محل سكونت خود از تاريخ 24/10/91 تا 22/12/91 حضوري به يكي از حوزه‌هاي اعلام شده در آگهي روزنامه تحويل و نسبت به ثبت‌نام و دريافت رسيد ثبت نام خود اقدام نمايند.   و) جدول رشته‌هاي تحصيلي: رديف عنوان رشته دانشگاه نوع ديپلم و پيش دانشگاهي   1   رشته‌هاي عمومي نيروي زميني (شامل: مديريت دفاعي ومهندسي تعميرونگهداري بالگرد)   امام علي(ع)     رياضي‌فيزيك، علوم تجربي       2   رشته‌هاي عمومي قرارگاه پدافند هوايي (شامل: مهندسي برق الكترونيك-مخابرات ، كنترل هوايي عمليات موشكي ، كنترل هوايي اطلاعات عمليات)     شهيد ستاري       رياضي‌فيزيك، علوم تجربي       3   رشته‌هاي عمومي نيروي هوايي (شامل:مهندسي ناوبري شكاري،مراقبت پرواز،كنترل هوايي عمليات موشكي، كنترل هوايي اطلاعات عمليات،كنترل شكاري،مهندسي برق الكترونيك- مخابرات،مهندسي هوافضا،مهندسي تعميرونگهداري هواپيما، مهندسي رايانه ، مديريت)     شهيد ستاري         رياضي‌فيزيك، علوم تجربي (دررشته هاي فني ومهندسي اولويت با ديپلم رياضي فيزيك است)       4   رشته‌هاي عمومي نيروي دريايي (شامل:مهندسي عرشه، مهندسي مكانيك، مهندسي برق الكترونيك- مخابرات، مديريت-كميسر دريايي،تفنگدار دريايي) امام خميني(ره) نوشهر   رياضي فيزيك ، علوم تجربي 5 حفاظت اطلاعات و جنگ الكترونيك فارابي رياضي فيزيك ،علوم تجربي 6 خلباني بالگرد (نيروي زميني) امام علي(ع) رياضي فيزيك ، علوم تجربي 7 خلباني هواپيما(نيروي هوايي) شهيد ستاري رياضي فيزيك ، علوم تجربي 8 رشته تربيت مربي عقيدتي سياسي امام علي(ع) رياضي فيزيك ،علوم تجربي ، علوم انساني و معارف اسلامي   ز) مواد ، ضرايب و منابع آزمون ورودي   دروس عمومي( تمام رشته‌ها) آزمون تعداد سوال ضرايب  كتب منابع طرح سوال  زبان و ادبيات فارسي 20 3 دورة پيش‌دانشگاهي و سالهاي دوم و سوم دبيرستان زبان عربي 10 1 سال‌هاي دوم و سوم دبيرستان فرهنگ و معارف اسلامي 20 3 دوره پيش‌دانشگاهي و سالهاي دوم و سوم دبيرستان زبان خارجي(انگليسي) 20 2 دوره پيش‌دانشگاهي و سال سوم دبيرستان هوش و استعداد تحصيلي 25 3       دروس تخصصي (رياضي فيزيك) آزمون تعداد سوال ضرايب كتب منابع طرح سوال رياضي 40 3 در حدود دورة پيش‌دانشگاهي و سالهاي دوم و سوم و هندسه 1 دبيرستان فيزيك 35 3 درحدود دورة پيش‌دانشگاهي و سالهاي دوم و سوم فيزيك 1 و آزمايشگاه دبيرستان شيمي 30 2 در حدود دورة پيش‌دانشگاهي و سالهاي دوم و سوم دبيرستان     دروس تخصصي(علوم تجربي) آزمون تعداد سوال ضرايب كتب منابع طرح سوال رياضي 35 3 در حدود دورة پيش‌دانشگاهي و سالهاي دوم و سوم و هندسه 1 دبيرستان فيزيك 35 3 درحدود دورة پيش‌دانشگاهي و سالهاي دوم و سوم فيزيك 1 و آزمايشگاه دبيرستان شيمي 35 2 در حدود دورة پيش‌دانشگاهي و سالهاي دوم و سوم دبيرستان     دروس تخصصي(علوم انساني و معارف اسلامي) آزمون تعداد سوال ضرايب كتب منابع طرح سوال رياضي 20 3 دورة پيش‌دانشگاهي و سالهاي اول و دوم و سوم دبيرستان تاريخ و جغرافيا 30 3 دورة پيش‌دانشگاهي و‌سالهاي دوم و سوم‌دبيرستان علوم اجتماعي 20 2 علوم اجتماعي(دورة پيش‌دانشگاهي و سال سوم) روانشناسي 20 2 روانشناسي (كتب سال سوم) اقتصاد 15 2 اقتصاد(كتب سال دوم)    ح- زمان آزمون ورودي،تاريخ مراجعه جهت دريافت كارت ورود به جلسه و نشاني محل‌هاي ثبت‌نام: الف- آزمون ورودي رأس ساعت 7 صبح مورخه 23/1/92برگزار مي‌گردد، در ضمن محل برگزاري‌آزمون‌هنگام‌دريافت‌كارت‌ورودبه جلسه اعلام خواهدشد. ب- داوطلبان لازم است با در دست داشتن اصل شناسنامه، جهت دريافت كارت ورود به جلسه از تاريخ20/1/92 تا 22/1/92 به نشاني‌هاي محل استخدام بشرح زير مراجعه نمايند: 1 - تهران - ميدان حر- خيابان امام خميني(ره) - نرسيده به چهارراه كمالي - دفتر استخدام نيروي زميني ارتش ج . ا .ا - تلفن : 66467609 2- مشهد- چهارراه استانداري –ميدان ديدگاه لشگر- درب 1 لشگر- دفتر استخدام لشگر 77 خراسان  -  تلفن 8525559-0511 3-  گرگان – فلكه فخرالدين اسعد گرگاني- بلوار جانبازان- روبروي بيمارستان 560 ارتش–دفتر استخدام لشگر 30 گرگان-تلفن : 2229499-0171 4- اهواز - خيابان فلسطين - جنب بيمارستان رازي - دفتر استخدام لشگر 92 زرهي اهواز- تلفن : 3330574 5-  شيراز- ميدان امام حسين(ع)(ستاد) - دفتراستخدام فرماندهي وارشد نظامي آجا در استان فارس  -   تلفن : 2337126 6- خرم آباد – خيابان انقلاب – جنب گردان آموزشي ل 84(تيپ 1 سابق)- دفتر استخدام ل 84 – تلفن : 2209003-0661 7- زاهدان - خيابان آزادي- روبروي پارك شادي ها  - تلفن : 3239082-0541 8- اروميه -  اول خيابان كاشاني - كوي سازماني- دفتر استخدام لشگر 64 اروميه – تلفن : 3440364 9-  تبريز- انتهاي خيابان ارتش جنوبي - دفتر استخدام لشگر 21 حمزه آذربايجان – تلفن : 5420630 10-  اصفهان - سه راه حكيم نظامي - جنب كلينيك فجر - دفتراستخدام مركزآموزش توپخانه  - تلفن : 6240022 11- كرمان - خيابان عدالت- روبروي فروشگاه اتكا - تلفن : 2267757-0341 12- كرمانشاه- بلوارشهيدبهشتي- سه راه حافظيه - دفتر استخدام پشتيباني منطقه1  - تلفن :8359410-0831 13- نوشهر-دانشگاه علوم دريايي امام خميني(ره) - تلفن : 3253083-0191 14- قزوين - بلوار شهيد بهشتي- جنب درب لشگر 16 زرهي -  دفتر استخدام- تلفن : 3322469 15- بروجرد- خيابان شهيد قندي- روبروي شهرداري- دفتر استخدام مرامهن -  تلفن : 2697090 16- بيرجند- ميدان ابوذر- خيابان ارتش- روبروي كميته امداد امام خميني(ره)دفتر استخدام مرا 04 بيرجند تلفن: 2222009 17- ايلام- ميدان شهدا- خيابان شهيد ربابه كمالي - تقاطع بلوار جمهوري -  جنب ساختمان شهرداري – كانون بازنشستگان -دفتر استخدام ارتش تلفن: 3334100-0841 18- اردبيل- بزرگراه شهدا – جنب پادگان شهيد چمران-دفتر استخدام تيپ 40  مستقل پياده– تلفن : 7710122-0451 19- مراغه-ميدان شهرداري-نرسيده به خيابان خرمشهر- ساختمان دژبان شهر- دفتر استخدام پادگان امام رضا(ع)- تلفن: 2254919-0421 20- شاهرود- ميدان آزادي -جنب بيمه خدمات درماني نيروهاي مسلح - دفتر استخدام لشگر 58- تلفن : 2229094-0273 21- بندرعباس - جاده اسكله - جنب درمانگاه تخصصي نيروي دريايي(سورو) - شعبه استخدام.  تلفن: 5564313-0761 22- رشت - ميدان نيروي دريايي – فرماندهي آموزش تخصصهاي دريايي . تلفن 3239975- 0131 23-بوشهر - منطقه دوم دريايي درب دوم نيروي دريايي درب دژبان شعبه استخدام. تلفن:3036 داخلي19-4544201-0771 24-قوچان – انتهاي بلوار نجفي قوچان-درب ورودي پادگان 227 شهيد سر لشگر محمود معظم تبلايي .تلفن 6-2217494-0581 25-اراك-كيلومتر 4جاده خمين جنب پادگان مالك اشتر ناجا فرماندهي آموزشهاي ق پ ه خاتم الا نبياء .تلفن 41327260-0861 ج- نتايج آزمون ورودي در روزنامه‌هاي كثير ‌الانتشار ، سايت اجا و حوزه‌هاي امتحاني اعلام خواهد شد. د- قبول شدگان آزمون ورودي لازم است طبق برنامه زماني اعلام شده جهت انجام بقيه مراحل گزينش با هماهنگي حوزه‌هاي امتحاني مربوط ، به مديريت گزينش و استخدام نيروي زميني ارتش ج.ا.ا واقع در تهران - ميدان حر- خيابان امام خميني(ره) - نرسيده به چهارراه كمالي ، مراجعه نمايند. لطفا جهت دريافت فايل PDF روي نام فايل زير كليك نماييد.

سریع السیرترین هواپیماهای دنیا

mikoianmig-25r
تعدادسرنشینان1نفر
بیشترین سرعتبیش از3/2ماخ
بالاترین ارتفاع28000متر
پیشرانه2موتورجت
نسل جدیدمدرنیزه شده این هواپیماmig-31است.

ّمشخصات کاملF5

     

اف-۵ یک هواپیمای جنگنده سبک‌وزن مافوق صوت آمریکائی تولید شرکت نورتروپ است. اولین مدل این هواپیما با نام نورتروپ اف۵ آ فریدم فایتر در سال ۱۹۵۹ اولین پرواز خود را انجام داد و از سال ۱۹۶۲ وارد نیروهای مسلح ایالات متحده شد. مدل‌های ب، ث، دی و ئی این هواپیما هم در سال‌های بعد ساخته شدند که مدل‌های دی و ئی به جای «فریدم فایتر» (جنگجوی آزادی) از نام «تایگر» (ببر) استفاده می‌کردند. اولین پرواز «اف-۵ ئی تایگر» در سال ۱۹۷۲ انجام شد و در همین سال صادرات این هواپیما به متحدان آمریکا آغاز شد. یک مدل مخصوص شناسایی از این هواپیما با نام «آراف-۵ تایگرآی» هم توسط نورتروپ تولید شد. ایران از کشورهایی بود که از سال ۱۳۴۳ تا ۱۳۵۵ تعداد زیادی از مدل‌های مختلف جنگنده اف-۵ را خریداری کرد.

شرکت نورتروپ در مجموع ۸۴۷ فروند از نسل اول جنگنده‌های اف ۵ (آ، بی و سی) و ۱۳۹۹ فروند از نسل دوم (دی و ئی) را تولید کرد. تعدادی از این هواپیماها هنوز در ارتش های مختلف دنیا در حال فعالیت هستند و حتی ارتش آمریکا هم به عنوان یک هواپیمایی آموزشی و تمرینی از آن‌ها استفاده می‌کند. اف-۵ همچنین پایه‌ای برای طراحی تعداد دیگری از جنگنده‌های شرکت نورتروپ شد. جنگنده‌های نورتروپ وای‌اف-۱۷ که سپس به جنگنده اف-۱۸ هورنت ارتقا پیدا کرد بر اساس اف-۵ ساخته شدند. یک مدل پیشرفته از اف-۵ هم با عنوان نورتروپ اف-۲۰ تایگرشارک» به عنوان رقیبی ارزان‌قیمت برای جنگنده‌هایی همچون اف-۱۶ ساخته شد اما هیچ خریداری پیدا نکرد.

این جنگنده به دو توپ ۲۰ م.م، به دو موشک کوتاه برد هوا به هوای سایدویندر در نوک بال‌ها و ۵ پایلون با توانائی حمل ۷۰۰۰ پاوند مهمات و سوخت مجهز می‌باشد.

                       

مشخصات عمومی

  • خدمه: ۱
  • طول: ۱۴٫۴۵ متر (47ft 4¾in)
  • پهنای بال: ()
  • ارتفاع: ۴٫۰۸ متر (13ft 4½in)
  • بال: مساحت ۱۷٫۲۸ متر مربع (186 ft²)
  • وزن خالی: ۴٬۳۴۹ کیلوگرم (9,558lb)
  • وزن بارگیری: ۷٬۱۵۷ کیلوگرم (15,745lb)
  • بیشینه وزن برخاست: ۹٬۳۱۲ کیلوگرم (20,486lb)
  • پیشرانه: ۲× J85-GE-21B توربوجت
    • نیرو ی خشک: ۱۵٫۵ کیلونیوتن (3,500 lbf) هرکدام
    • نیرو با پس سوز ۲۲٫۲ کیلو نیوتن (5,000 lbf) هرکدام

عملکرد

جنگ‌افزار

  • توپها: ۲×۲۰mm توپ M39A2 Revolver در دماغه
         


مک‌دانل داگلاس اف-۴ فانتوم ۲ (به انگلیسی: McDonnell Douglas F-4 Phantom II)‏ (فانتوم به انگلیسی به معنای شبح) یک جنگنده/بمب‌افکن دو سرنشینه ۲ موتوره مافوق صوت و دوربرد است که توانایی عملیات در همه شرایط آب و هوایی را دارد. از فانتوم به عنوان یکی از بهترین جنگنده‌های سده بیستم میلادی نام برده می‌شود.فانتوم ۲ از سال 1960 وارد خدمت در  نیروی دریایی گردید و شرکت داگلس این هواپیما را تا اواخر دهه ۱۹۷۰ برای نیروی دریایی امریکا می‌ساخت سرعت فانتوم به عنوان یک جنگنده بزرگ به بیش از ۲/۲ماخ می‌رسد، در عین حال توانایی حمل ۸۴۸۰ کیلوگرم سلاح و مهمات از جمله موشک٬راکت و بمب را در ۹ جایگاه خارجی دارا می‌باشد. اف-۴ مانند دیگر رهگیرهای زمان خود فاقد توپ داخلی طراحی شده بود. در مدل‌های بعدی، توپ چرخشی ام 61 والکان جاسازی شد. این جنگنده در ابتدای خدمت خود توانست ۱۵ رکورد جهانی هنگام پرواز همچون حداکثر سرعت و حداکثر ارتفاع پرواز[۳] را به خود اختصاص دهد[۴]. فانتوم به طور گسترده در جنگ ویتنام مورد استفاده قرار گرفت و به عنوان یک جنگنده برتری هوایی (و در اواخر جنگ شناسایی و بمب‌افکن) به خوبی ایفای نقش نمود. فانتوم ۴ آخرین جنگنده‌ نیروی هوایی امریکا بود که خلبان تک خال زیادی در قرن بیستم داشت. در جنگ ویتنام، یک خلبان از نیروی هوایی امریکاو یک خلبان از نیروی دریایی امریکا هرکدام به پنج پیروزی در نبرد هوایی دست یافتند و به عنوان خلبان تک خال رسیدند.[۵] این هواپیما در طی دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ ستون فقرات نیروی هوایی امریکا  را تشکیل می‌داد. این هواپیما به‌تدریج با هواپیماهایی جدیدتری همچون اف۱۵ و اف۱۶ در نیروی هوایی امریکا، اف-۱۴ تام‌کت و اف-۱۸ هورنت در نیروی دریایی آمریکا جایگزین شد. در سال ۱۹۹۱ در جنگ خلیج از فانتوم اف-۴ برای شناسایی، شکار رادارها و موشک‌های زمین‌به‌هوا و نیز تحت‌فشار قرار دادن جنگنده‌های عراقی استفاده شد تا اینکه در سال ۱۹۹۶ میلادی رسما بازنشسته شد[۶][۷]. فانتوم اف-۴ تنها هواپیمایی بود که در هر دو تیم نمایش هوایی ایالات متحده یعنی تاندربیردز نیروی هوایی ایالات متحده (اف۴ای) و بلوانجل (متعلق به نیروی دریایی ایالات متحده) (اف۴جی) بکار گرفته شد[۸][۹][۱۰]. فانتوم علاوه بر نیروهای دریایی و هوایی ایالات متحده در ارتش‌ ۱۱ کشور دیگر نیز خدمت کرده‌است. تا سال ۱۹۸۱ در کل ۵۱۹۵ فروند فانتوم ساخته شد. فانتوم‌های اسراییلی در درگیری‌های اعراب و اسراییل عملیات‌های بسیاری انجام داده‌اند. و در جنگ ایران و عراق دولت ایران در سال ۱۹۷۴ تعداد ۲۰۹ فروند از این جنگنده را خرید که در جنگ ایران و عراق نقش مهمی ایفا کردند. این هواپیما هنوز در نیروی هوایی ۱۱ کشور از جمله ایران (انواع E و D ،RF4E) خدمت می‌کند. در نیروی هوایی ایالات متحده از آن به عنوان پهپاد (بدون سرنشین) به عنوان هدف در تمرینات موشکی و درگیری‌های هوایی استفاده می‌شود. خط تولید این هواپیما از ۱۹۵۸ تا ۱۹۸۱ فعال بوده و ۵۱۹۵ فروند اف-۴ در آن تولید شده‌است.

سریع السیرترین هواپیماهای دنیا1

توضیحات:بکارگیری از سال های 1966تا1990در نیروی هوایی ایالت متحده و از سال1991تا2001میلادی در ناسا.

lockheedsr-71
تعدادسرنشینان2نفر
بیشترین سرعت3/35ماخ
بالاترین ارتفاع25هزارو900متر
پیشرانه2موتورجت.

امارخریدنیروی هوایی ایران(ازسال57تاالان)

درحال حاضر و در دنیای مدرن امروزی نیروی هوایی و قدرت هوایی یک کشور از اهمیت فوق العاده زیادی بر خوردار است . در حال حاضر کشوری که دارای یک نیروی هوای مقتدر و قدرتمندباشد از اهمیت زیادی برخوردار میشود هر چند هیچ وقت نیروی هوایی نمیتواند شرایط اشغال کلی رو پیش بیاورد و این نیروی زمینی هست که کار آخر رو انجام میدهد ولی یک نیروی هوایی قدرتمند و مدرن یک پشتیبان بسیار خوب برای نیروی زمینی و دریایی هست و میتواند در دفاع از تمامیت ارضی کشوری و یا تهاجم به مواضع کشوری بسیار ماثر باشد .


در این تحلیل کوتاه سعی میکنم کمی در باره نیروی هوایی ایران و یک سری اطلاعات و آمار درباره این نیرو بنویسم هر چند هیچ ادعایی در مورد امار دقیق و کامل ندارم و اطلاعاتم در حد یک اطلاعات معمولی میباشد.


نیروی هوایی ما در سالهای خیلی قبل در قبل از انقلاب در حدود دهه 30 شکل گرفت از همان ابتدا سعی بر آن شد یک نیروی هوایی قدرتمند و مدرن تشکیل شود و شاه و ژنرال هایش و در راس آنها تیمسار طوفانیان بسیار برای این نیرو هزینه گذاشتند و خرید های بسیار کلانی را برای تجهیز این نیرو بکار بردند . خرید جنگندهای مدرن روز آن زمان ـ سیستم های پدافند مدرن ـ موشک و همچنین أموزش وسیع نیرو ها که بیشتر در امریکا أموزش میدیدند . تقریبا میشه گفت یک نیروی هوایی قدرتمند آمریکایی تشیکل دادند .


 

تا سال 57 و تا قبل از پیروزی انقلاب 57 آمار جنگنده های ایران بدین شرح بود :


1- 79 فروند جنگنده ـ شکاری ( رهیگر ) F-14 Tomcat A

2- حدود 180 فروند جنگند ـ شکاری F-5 Tiger A/E

3- حدود 200 فروند جنگنده ـ شکاری و بمب افکن F-4 Phantom E/D و RF-4 Phantom
 

البته قرار بر این بود خرید های کلانی دیگری همچون خرید حدود 200 فروند F-16 و خرید 100 فروند دیگر F-14F-4 و F-18 و سیستم های دیگر از قبیل خرید سیستم رادار هوایی ( اواکس) انجام پذیرد که همه اینا به دلیل ماجرای انقلاب به هم خورد و حتی قراردادهای که حتی امضا هم شد بود فسخ گردید .

اما با شروع جنگ, ایران که بهتر تجهیز شده بود برتری مطلق هوایی خود را به عراق ثابت کرد و بین سالهای 59 تا 61 این نیروی هوایی ایران بود که فوق العاده ظاهر میشد و عملیات های تحسین برنگیزی چون" اچ سه" رو به انجام میرسوند اما بعد از ان کم کم تعداد هواپیماهای عملیاتی ایران به دلیل نبود قطعات یدکی و سرویس مناسب و همچنین کاهش خلبانان خبره و پرسنل خبره دیگر رو به تنزل پیدا کرد و از أن طرف عراق با حمایت بی چون چرای اعراب ـ روسیه ـ فرانسه و غرب به سرعت نیروی هوایی خود را تجهیز کرده و به خرید های کلانی رو بخصوص از فرانسه و روسیه انجام میداد . بعد ان سالهای عراق جرات پیدا کرد و سورتی پرواز های بیشتری رو درون خاک ایران انجام میداد این در حالی بود که روز به روز نیروی هوایی ایران رو به تحلیل گذاشته بود . اما با این وجود تیز پروازان نیروی هوایی و پرسنل این نیرو با همان تجهیزات و کاستی ها هیچ وقت اجازه ندادند عراق برتری خود رو به ایران ثابت کند و تا پایان جنگ هم حتی در خیلی از موارد برتر از عراق بودند . اما دیگه در سالهای پایانی جنگ واقعا نیرو تحلیل رفته بود و به استناد گفته های برخی پرسنل نیرو ما حتی در آن سالها به اندازه 30 جنگنده عملیاتی هم نداشتیم در صورتی که عراق چیزی در حدود 250 جنگنده عملیاتی را اختیار داشت و سورتی پرواز های عراق چیزی در حدود 4 برابر ایران بود .


ولی خوشبختانه جنگ در سال 67 تمام شد . و تعداد هواپیماهای ساقط شده ایران در جریان جنگ بدین شرح بود


1- بین 10 تا 14 جنگنده F-14

2- حدود 45 فروند F-5

3- حدود 50 فروند F-4

 

البته باید ذکر کنم خلبانان ایران و پدافند هوایی ایران هم جنگند ها عراقی رو بی نسیب نذاشت و چیزی حدود سه برابر هواپیما های ساقط شده خود هواپیماهای عراقی رو ساقط و شکار کرد.


همچنین ایران تعدادی از هواپیما های خود را نیز اواراق کرد تا بتواند از قطعات یدکی انها برای هواپیماه های اماده دیگر استفاده کند .

 

امار جنگند های ایران در سال 67 به شرح زیر است .


1- حدود 60 فرند F-14 A چیزی در حدود 10 تای آنهای عملیاتی بود

2- حدود 75 فروند F-5 که چیزی در حدود 20 فروند انها عملیاتی بودند

3- حدود 75 فروند F-4 که بیشتر از 20 فروند آنها هم عملیاتی نبودن


بعد از جنگ به دلیل تحریم شدید از سوی غرب و بخصوص آمریکا ایران در صنایع نظامی به سمت روسیه و چین چراغ سبز نشان داد و در همان سالهای 68 حدود 60 فروند F-7 چینی رو خریداری کرد . لازم به ذکره که این هواپیما نمونه چینی و مونتاژ شده MIG-21 روسی میباشد و اصلا جنگنده ای قدرتمتد و خوبی به شمار نمیاد ولی از روی اجبار ایران تن به این قرارداد داد . چون ما تحریم بودیم و تحویل سلاح های مدرن به ایران ممنوع بود . به هر حال ایران سالهای بعد سفارش خرید MIG-29 ـ SU-25 ـ SU-24 ـ SU-27 و جنگنده پیشرفته MIG-31 رو به روسها داد که تا امروز احتمالا فقط سوخو 27 و میگ 31 به ایران تحویل داده نشده است .


یاداور میشم به دلیل تحریم از سوی آمریکا ایران در صنایع نظامی رو به چین ـ روسیه واکراین أورد و متخصصان دفاعی ایران با کمک متخصصان چینی و روسی و اکراینی توانستند تعداد بیشتری از جنگند های امریکای رو بازسازی و عملیاتی کنند و همچنین متخصصان ایرانی توانستند شروع به مونتاژ هواپیما و موشک و ساخت آنان کنند که در این راستا قدرم های خوبی برداشته شده تا جایی که ایران تونست جنگنده آذرخش و شفق رو به پرواز دربیاره و در زمینه ساخت موشک های هوا به هوا هم موفقیت های خوبی رو پیدا کرده و توانسته مدلهای مونتاژ شده موشک های چینی و روسی و حتی آمریکایی نظیر فونکیس رو بازسازی و مونتاژ نماید


در زمنیه پدافند زمین به هوا ایران قبلا و تا سالهای 67 وابسته به سیستم پدافند موشکی هاگ بود که این سیستم ساخت امریکایی هست و در جای جای ایران پخش شده البته سیستم های دیگه ای هم هستند ولی سرآمد اونا همین هاگ هست . در سالهای بعد ایران علاوه براین سیستم پدافند هاگ . موشک ها و پدافند قدرتمند موسوم به S-200 رو از روسها دریافت گرد لازم است بگم این سیستم قدرت خوبی در مقابله با شکاری های دشمن و موشک های بالستیک نیرو های متخاصم ایفا میکنه . سیستم دیگری به نام سام هم که از روسها خریداری شده و پدافند خوبی به حساب میاد به جمع سیستم های پدافند موشکی ایران اضافه شده . در کل هنوز ضعف های در بخش رادار و پوشش راداری در ایران مشاهده میشه ولی در به هر حال با این سیستم های پدافندی میشه گفت قدرت بازدارنگی هوایی خوبی در این زمینه دارم .


ایران در قبل بیشتر متکی به هواپیماهای ترابری امریکایی نظیر C-130 و فالکون و بوئینگ بود ولی با خرید های از روسیه و اکراین دیگه هواپیماه های ترابری روسی به وفور در نیروی های ارتش و سپاه دیده میشوند . در ضمن خود ایران هم در زمینه ساخت هوپیمای ترابری کوشش های کرده و ایران 140 رو به نمایش گذاشته که البته گفته میشه ایران 140 بیشتر نمونه کپی شده آناتوف اکراینی هست .


 

در سالهای 1991 در جریان حمله عراق به کویت و حمایت نیروهای سازمان ملل و در راس آنها آمریکا از کویت تعدادی از جنگند شکاری و بمب افکن های عراقی که از ترس رهگیری و انهدام جنگنده های عراقی به ایران به امدند . و در جریان جنگ اخیر امریکا و عراق هم تعدادی دیگر از جنگنده ها عراقی از ترس انهدام به ایران به امانت گذاشته شدن . ایران در این سالها تعدادی از انها که ارزش عملیاتی شدن رو داشتن به ناوگان هوایی خود اضافه کرده و از سرنوشت مابقی اطلاعاتی در دست نیست . هنوز مشخص نشده آیا ایران انها را تحویل داده یا نه . این جنگند ها که به خدمت نیروی هوایی در آمدنده به شرح زیر میباشند :


1- تعدادی جنگنده ـ بمب افکن SU-24

2- تعدادی جنگنده ـ بمب افکن SU-25

3- تعدادی جنگنده ـ شکاری Mirage F-1Q

4- تعدادی جنگنده ـ بمب افکن SU-20/19/17 که ارزش زیادی ندارند

5- و شاید تعدادی میگ 23 و میگ 29 و جنگنده های دیگر


 

اما در حال حاضر امار جنگنده های ایرانی که رد حال خدمت هستند بصورت تقریبی بدین شرح است :


1- حدود 55 تا 60 فروند جنگنده ـ شکاری F-14 A که احتمالا بین 30 تا 35 تای آنها عملیاتی هست


2- حدود 70 فروند F-4 Phantom E/D و RF-4 که گمان نمیره بیشتر از 45 فروند آنها عملیاتی باشند


3- حدود 75 فروند F-5 Tiger که احتمالا چیزی در حدود 50 تای انها عملیاتی میباشند


4- حدود 40 فروند MIG-29 Folcroun A که به احتمال زیاد همه آنها عملیاتی هستند


5- حدود 20 تا 25 فروند Mirage F-1Q که بیشتر اونا عملیاتی میباشند


6- حدود 25 فروند Su-24 Fenser که احتمالا همه آنها عملیاتی میباشند


7- حدود 20 فروند Su-25 ( فراگ فوت ) که باید همه آنها عملیاتی باشند و در ضمن این بمب افک در اختیار نیروی هوایی سپاه هست


8- حدود 50 فروند F-7 چینی ( میگ 21 ) که حدودا 40 تای آنها عملیاتی هست


9- تعدادی جنگنده F-6 که زیاد ارزش ندارد


10- تعدادی هم جنگنده ـ بمب افکن SU-20/19/17 که آنها هم ارزش زیادی ندارند.


 

قابل به ذکر است برخی منابع داخلی و خارجی ادعا میکنند جنگند های SU-27 ویا SU-30 که ایران سفارش داده بود به ایران تحویل داده شد و همچنین در ادعای دیگر گفته میشود جنگنده ـ شکاری مدرن و قدرتمند روسی MIG-31 هم در اسکاتران های جنگنده ایران قرار دارد . بنده واقعا از صحت این ادعا ها اطلاع ندارم هر چند وجود SU-27 خیلی هم بعید نیست و شاید تعداد کمی باشد ولی وجود MIG-31 که جنگنده سری روسها به شمار میاد کمی بعید به نظر میرسه همچین وجود SU-39 که نمونه مدرنیزه شده SU-25 هست هم کمی ناباوارنه هست به هر حال خود مسئولان ایران هم وجود این جنگند های را تکذیب میکندد . حالا اگه وجود داره و تکذیب میکندد خیلی پیچیده و گنک به نظر میاد .


و اما پایگاه های نیروی هوایی به شرح زیر میباشند


1- پایگاه یکم شکاری مهرآباد تهران . این پایگاه بیشتر میگ های 29 و تعدادی اف 14 و اف 5 و همچنین سوخو24 رو درون خود جا داده و معمولا وظیفه حراست از شهر تهران در مقابل حملات موشکی و حمات جنگندهای دشمن رو بر عهده دارد و تعدادی از پرواز های أموزشی هم از این پایگاه انجام میگیرد.و اسکاتران های از هواپیما های ترابری هم در این پایگاه هستند


2- پایگاه دوم شکاری تبریز : پایگاه تبریز در گذشته و حال به عنوان محل اصلی جنگند های اف 5 به شمار میرفته و میرود و تعداد قابل توجهی از این جنگنده را درون خود جای داده همیچین با ورد میگ های 29 تعدادی از این هواپیماه های رهیگر هم درون این پایگاه مسقر شدن . و به این پایگاه قابلیت رهیگری در شب رو نیز میدهند


3- پایگاه سوم شکاری شهید نوژه همدان : این پایگاه مشهور که خیلی از عملیات های جنگ از این پایگاه شروع میشد . شهرتی دیگر دارد و ان هم نگهداری از تعدادی زیادی اف 4 ( فانتوم ) است . و پایگاه اصلی فانتوم ها در این پایگاه است.


4- پایگاه چهارم شکاری دزفول : در این پایگاه هم تعدادی جنگنده اف 5 نگهداری میشود


5- پایگاه پنجم شکاری امیدیه ( اهواز ) : در این پایگاه بیشتر F-7 چینی نگهداری میشود .


6- پایگاه ششم شکاری بوشهر : این پایگاه مشهور در زمان جنگ , بیشتر از جنگند های اف 4 پذیرایی میکند و همچنین تعدادی اف 14 ( تامکت ) هم درون این پایگاه هست که احتمالا بیشتر به عنوان محافظت از تاسیسات اتمی و تاسیسات نفتی و گازی جنوب انجام وظیفه میکنند .


7- پایگاه هفتم شکاری شیراز : این پایگاه به عنوان سر فرماندهی اسکات ران های بمب افکن انجام وظیفه میکند و اکثر جنگند های شکاری وبمب افکن در آن مشغول به پرواز هستند و نیز برخی از پرواز های آموزشی از این پایگاه انجام میپذیرد و همچنین تعدادی از هواپیماه های ترابری از این پایگاه پرواز میکندد.


8- پایگاه هشتم شکاری اصفهان : یکی از مشهورتری پایگاه های هوایی ایران که شهرت آن به سبب نگهداری از تعداد زیادی اف 14 میباشد و بیشترین جنگند های اف 14 از این پایگاه پرواز میکنند همچنین برخی پرواز های آموزشی هم در این پایگاه انجام میگیرد


9- پایگاه نهم شکاری بندر عباس : این پایگاه هم تعدادی جنگنده بمب افکن و همچنین اف 4 را درون خود جای داده و به پرواز در می آورد


10- پایگاه دهم شکاری بندر چابهار : این پایگاه هم اصولا از جنگند های اف 5 و اف 4 نگهداری میکند


11- پایگاه یازدهم شکاری زاهدان : از این پایگاه به عنوان پرواز دهنده و محل جنگند های های F-6 نام برده میشود


12- پایگاه دوازدهم شکاری مشهد : پایگاهی که میراژ های فرانسوی را درون خود جای داده و احتمالا جنگند های دیگری نظیر بمب افکن های روسی هم در آن مشغول به خدمت هستند


همچنین بیشتر پرواز های آموزشی از پایگاه قلعه مرغی تهران انجام میپذیرد

تعدادی پایگاه هم به عنوان رزور در سمنان ـ بیرجند ـ کرمان ـ کرمانشاه و ... وجود دارند


آمورش خلبانان و پرسنل نیروی هوایی در دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری واقع در تهران انجام میپذیرد و این دانشگاه هر ساله در رشته های خلبانی ـ مراقبت پرواز ـ مهندسی هواپیما ـ مهندسی هوافضا ـ مهندسی الکترونیک و مخابرات و..... دانشجو میپذیرد.

 

بدون بزرگ نمایی باید گفت خلبانان ایران هم به عنوان جسور ترین و أماده ترین خلبانان دنیا به شمار میروند . عملیات های موفق أمیز دوران جنگ دلیل این ادعا هست

درنهایت با توجه به مطالب بالا نیروی هوایی ایران و بطور کلی قوای هوایی ایران از قبیل رهگیری و پدافند هوایی و شناسایی و ترابری و ... در حد بسیار مناسب و خوبی قرار دارد و میتوان به آن به عنوان یک بازوی قابل اعتماد و محکم در مقابل تهاجمات نیرو های دشمن تکیه کرد .

 

تاریخچه نیروی هوایی ایران


صرف نظر از افسانه های پرواز مربوط  به ایران باستان که جلوهایی از ان در پیکره های  تخت جمشید ویا اشعار حماسه سرای  بزرگ ادب ایران زمین فردوسی در شاهنامه تبلور یافته است . تا کنون نشانه ای از وجود فکر استفاده از هواپیما در ارتش تا سال 1299 خورشیدی دیده نمی شود.
با توجه به اهمیت نظامی هواپیما فرمان تاسیس صنف هواپیمایی ایران در تاریخ 11 خرداد 1303 زمانی که رضا خان وزارت جنگ وفرماندهی کل قوا را بر عهده داشت صادر شد  در ان زمان  هواپیناهای ارتش ایران  با خلبانان و کارکنان فنی استخدامی خارجی  ماموریت محموله را انجام میدادند و افسران ایرانی هنوز در خارج به تحصیل فن خلبانی مشغول بودند پس از بازگشت افسران هوایی اعزانی ایرانی از فرانسه وروسیه (اواخر سال 1304) فعالیت سازمان صنف هواپیمایی ارتش با تصدی افسران ایرانی از فروردین 1305 اغاز گردید .
هواپینایی نظامی در ایران در ابتدای امر علیه منازعات ودر نهایت تحکیم قدرت حکومت مرکزی به کار گرفته شد ودر چارچوب تکوین (ارتش نوین) تعداد فراوانی هواپینای نظامی از کشورهای المان فرانسه روسیه و انگلستان خریداری شد .
طرح های گسترده ای نیز برایب ساخت هواپینا در داخل کشور اجرا شد بر این مبنا با دریافت امتیاز از کارخانجات سازنده خارجی (کارخانجات شهباز) نیروی هوایی اقدام به تولید هواپیماهای اموزشی از نوع (تایگر موس) وهواپیماهای جنگی (اداکس) و (هایند)  کرد.
بر اثر این اقدامات نیرو هوایی ایران که در سال 1308 مشتمل بر 15 نفر خلبان(6تن فارغ التحصیل فرانسه  و9تن فارغ التحصیل روسیه ) و33 فروند هواپینا از 9 مودل بود تا شروع جنگ جهانی 2 توانست صاحب 400 فروند هواپینا با 18 مودل گوناگون از 4 کشور شود و8 پایگاه نیز در اختیار داشته باشد .
با این حال سرایت اتش جنگ جهانی 2 به ایران فعالیت نیروی هوایی را کاملا مختل کرد وانرا در استانه ی فروپاشی قرار داد
پس از پایان حنگ فعالیتهای نیروی هوایی مجددا از اواسط سال 1325 اغاز گردید و با خرید هواپیماهای جدید از انگلستان وامریکا روند تکوین این نیرو به سوی عصر جت اغاز شد ودر ظرف 30 سال به مدرن ترین هواپیناهای جنگی جهان نظیر( اف-14 تامکت)
مجهز و به یکی از قویترین نیروهای هوایی حهان تبدیل شد نیروی هوایی در تاریخ پر فراز و نشیب حیات سیاسی –نظامی خود نقش  بسیار موئثری در جریان پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ایفا کرد و در جنگ تحمیلی  عراق علیه ایران با بهره گیری از تواناییهای  خارق العاده خود توانست در اولین روزهای جنگ با به پرواز در اوردن 200 فروند هواپیمای شکاری بمب افکن و عبور 160 فروند از انها از مرزهای بین المللی توان رزمی خود را به نمایش گذارد و تحسین جهانیان را بر انگیزد.
امروزه نیز علی رغم تحریمهای به عمل امده اینرو توانسته است با بهره گیری از استعداد دانش و ابتکار و توان تعنیر و نگهداریه صدها فروند از پرنده های رزمی اموزشی ورهگیری مدرن خودرا اماده نگه داشته و به عنوان یک اهرم حیاتی از منافع کشور دفاع نماید این مقاله که به مدد منابع معتبر موجود نگارش یافته است تا خوانندگان ارجمند را در جریان (قدرت هوایی) میهن عزیزمان قرار دهد.


بخش اول:پرواز بالون در ایران1270شمسی
پس از اختراع بالون وانجنم نخستین پرواز ان در 21 نوامبر 1783 توسط 2 فرانسوی 108 سال بعد یعنی در سال 1270 شمسی برابر با 1891 میلادی
در اواخر سلطنت ناصر الدین شاه قاجار برای اولین بار درتاریخ یک هوانورد فرانسوی به منظور نمایش پرواز بالون به ایران امد ودر تهران وبرخی دیگر از شهرها از جمله تبریز پروازهایی انجام داد مردم کوچه و بازار با تماشای صعود بالون فرانسوی شعری ساختن بدین مظمون
شاپوبه سر فرنگی هوا رفت"توی بالون نشست نزد خدا رفت
بیش از 2 دهه از این واقعه سپری شد تا اینکه مردم تهران بار دیگر شاهد صحنه شگفت انگیزه دیگری شدند و ان پرواز یک فروند هواپیمای بلریو به خلبانی یک نفر روسی بود 1292 شمسی

بلریو بر فراز تهران(1292شمسی)

در یکی از روزهای اواخر سال 1292 خورشیدی مردم تهران برای اولین بار در عمرشان هواپیمایی را مشاهده کردند که در ارتفاع پایین پرواز میکرد مردم با شنیدن غرش این مرغ اهنین که برای نخستین بار به گوششان میخورد با شتاب خود را به حیاط خانه ها کوچه ها و بامهای منازل خود رسانیده و با شگفتی به تماشای ان پرداختن هواپیما چند دقیقه در اسمان تهران به پرواز خود ادامه داد از انجا که در تهران فرودگاهی جهت نشستن هواپیما وجود نداشت خلبان هواپیمای مورد بحث میدان مشق دیویزیون قزاق(محل فعلی ساختمانهای اصلی وزارت امور خارجه)را مناسب ترین محل جهت نشستن تشخیص داده ودر انجا فرود امد ولی هنگام فرود هواپیما لوله ی توپی که در میدان قرار داشت تصادف کرد و اسیب دید البته به خلبان صدمه ای نرسید


بخش دوم:اهمیت هواپیما در پشتیبانی از قوای زمینی
از بررسی خاطرات افسران قدیمی چنین بر می اید که قوای زمینی ایران برایاولین بار در سال 1298 شمسی از حمایت 2 فروند هواپیمای انگلیسی در حالی که خلبانان انهارا نیز انگلیسیها عهده دار بودن برخوردار گردیده است
انگلیسیها که در جنوبایران حضور داشتن و از پیشروی قوای روسی به سمت تهران وصفحات جنوب بیمناک بودن در صدد بر امدن که بهر طریقی قوای اعزامی ایران را در برابر روسها تقویت کنند لذا عده ای از نیروهای خود را به سوی تهران واز انجا به سوی قزوین و ارتفاعاته منجیل بردند ودر منجیل استحکاماتی ساختند تا پشت نیروهای ایران را داشته باشند در این موقع بود که دوفروند هواپیمارا مامور پشتیبانی از قوای زمینی ایران کردند این ظاهرا اولین باری بوده است که قوای نظانی ایران از پشتیبانی هواپیما برخوردار گردید .
هواپیماهای انگلیسی در قلعه مرغی(مرداد1301)
تا نیمه ی اول سال 1301 در تهران زمین مشخصی برای نشستن وبرخاستن هواپیما وجود نداشت ولی چنانکه روزنامه ی(ایران)  در شماره 7تیرماه 1301   خود مینویسد:در پی درخواست انگلیس برای ورود دوفروند هواپیما به تهران و اختصاص محلی برای فرود انها دولت وقت زمین قلعه مرغی را برای این منظور اختصاص داده وبه یاری زندانیان شهربانی وقت به تسطیح ان اقدام کرده است عین خبر  روزنامه مذکور چنین است :به طوری که اطلاع حاصل نموده ایم قریبا 2 فروند ائروپلان که متعلق به دولت انگلیس است در هوای تهران پرواز خواهند کرد و ورود ائروپلانهای مذکور قبلا به دولت ایران اطلاع داده شده است اختصاص محلی را جهت فرود امدن تقاضا نموده اند لذا به اداره ی نظمیه اطلاع داده شده  ه در بیرون دروازه محل مناسبی را برای پایین امدن انها  تهیه و در صورت پستی بلندی محل را تسطیح نمایند اداره ی نظمیه نیز در اطزاف قلعه مرغی سمت امام زاده حسن را برای فرود امدن ائروپلان اختصاص داده و عده ای  از محبوسین نظمیه هم چند روز است مشغول تسطیح انجا که برای ورود ائروپلانها حاضر باشد.
دفتر هواپیمایی در ارکان حرب کل قشون(دی1300)
پیدا شدن هواپیماها در اسمان ایران سبب شد که ایرانیان و اولیای امور به ارزش و اهمیت هواپیمایی پی بردند ورضا خان نیز که اهمیت ان را استنباط کرده بود تصمیم گرفت  تا در سازمان (قشون متحدالشکل)خود (هواپیمایی)را در دستور کار خود قرار دهد. به این ترتیب در همان هنگام که ارتش نوین ایران (قشون متحدالشکل) در حال تشکیل بود(1300 شمسی) و سازمانی برای وزارت جنگ و ارکان حرب کل قشون طرح ریزی میشد در شعبه تنسیقات از دایره عملیات دفتری هم به نام (دفتر هواپیمایی) پیش بینی گردید ونخستین بار در ارتش ایران نام هواپیمایی جزو سازمان درامد ودر حقیقت هسته ی مرکزی نیروی هوایی ایران گردید

رقابتهای روس انگلیس و فرانسه
در زمانی که ارتش نوین ایران در صدد تاسیس و تکمیل صنف هواپیمایی بود میان 3 کشور المان فرانسه و روسیه در مورد تحویل هواپینماهای نظامی به ایران و تامین خلبانان و کارکنان فنی انها رقابت شدیدی در گرفته بود به نحوی که هر یک از این کشورها میخواست زودتر از دیگری  در تامین نیازمندیهای هواپیمایی ارتش ایران توفیق یابد و ایران هم برای بهره گرفتن از این رقابت سفارش خرید هواپیما و تامین پرسنل مورد نیاز را به هر سه کشورداد. تا پایان سال 1303 سه فروند هواپیمای یونکرس المانی و چهار فروند هواپیمای روسی
(ازسه نوع)با خلبانان و مکانیسین های المانی و روسی مربوطه در اختیار ارتش ایران بود .بین سالهای  1302 تا 1304 ارتش پنج فروند هواپیمای (دوهاویلاند9)
از روسیه و 7 فروند هواپیما(2 فروند هواپیمای مشقی اسپاد 3 فروند هواپیمای مشقی پوتز و 2 فروند هواپیمای برگه -14 )از فرانسه خریداری کرد که هریک از این 2 کشورتلاش میکرد زودتر هواپیماها را به تهران برساند. قرار شد 3 فروند از 5 هواپیمای خریداری شده از روسیه به وسیله 3 نفر خلبان ایرانی که تازه از مدرسه هوانوردی ان کشور فارغ التحصیل شده بودند (نایب اول قهرمانی-نایب اول امین زاده-دانشجوی خلبانی اشتوداخ)از بادکوبه به تهران پرواز داده شوند ودو فروند دیگر از طریق بندر انزلی تحویل گردند و 7 هواپیمای فرانسوی هم که با کشتی به بندر بوشهر رسیده بودند به وسیله خلبانان فرانسوی به تهران پرواز نمایند در چنین شرایطی عنلا یک مسابقه ی اعلام نشده بین روسیه و فرانسه جریان داشت و برنده کشوری محسوب میشد که هواپیمایش زودتر به تهران برسد .روز 6 بهمن1304 3 فروند هواپیمای (دوهاویلاند-9آ) روسی که تا بادکوبه در صندوقها حمل ودر این شهر سوار واماده پرواز شده بودند به خلبانی 3 افسر ایرانی  به قصد تهران به پرواز در امدند یکی از این هواپیماها هنگام برخاستن در فرودگاه بادکوبه دچار سانحه شد و شدت سانحه ومیزان خسارت به هواپیماتا حدی بود که قطعات ان با کشتی به ایران حمل شد. اگرچه خوشبختانه به خلبان ان اسیبی نرسید از دو فروند دیگر که سالم وارد اسمان کشور شدند فقط یک فروند به خلبانی اشتوداخ  سالم در قزوین فرود امد
وهواپیمای قهرمانی هم با وجود رسیدن به قزوین در این شهر دچار سانحه شد
ولی شرط مسابقه ی اعلام نشده ی مورد بحث زودتر رسیدن هواپیما به تهران بود که هواپیماهای خریداری شده از روسیه چنین توفیقی به دست نیاوردند زیرا  
هواپینای اشتوداخ هم به علت وجود برف سنگین در فرودگاه قزوین مدتها در انجا باقی ماند و نتوانست خود را به موقع به تهران برساند .
ازطرفی هفت فروند هواپیمای ساخت فرانسه هم که قرار بود با خلبانان فرانسوی از بوشهر پرواز وهرچه زودتر خود را به تهران برسانند سرنوشتی بهتر از هواپیماهای  ساخت روسی نداشتند زیرا از این هواپیماها نیز فقط یک فروند انهم دیر تر از تاریخی که انتظار میرفت و با چندین فرود اجباری بین قم وتهران به مرکز رسید وبقیه هواپیماهای مورد بحث در نقاط مختلف بین راه (کازرون-شیراز-کوه های بختیاری-اصفهان)دچار سانحه شدند و یکی از هواپیماهای پوتز طوری شکسته بود که حتی قابل تعمیر تشخیص داده نشده و از تعداد موجودی حذف گردید.خرداد سال 1303 در تاریخ هواپیمایی ایران اهمیت خاصی دارد زیرا دراین ماه با وجود این که هواپیمایی قشون ایران دارای تعدادی هواپیما بود
مع هذا بعلت نبودن پرسنل ذیصلاح ایرانی اداره این سازمان مستقیما به وسیله ارکان حرب کل قشون و از طریق دفتر هواپیمایی مربوطه انجام میگرفت برای پایان دادن به این اوضاع فرمان تاسیس صنف(هواپیمایی کل قشون) به عنوان یک سازمان مشصبرای اولین بار توسط رضا خان که وزیر جنگ و فرمانده ی کل قوا بود در تاریخ 11 خرداد 1303 صادر شد.سال 1303 از جهت دیگری نیز اهمیت دارد و ان این که نخستین هیات دانشجویان ایرانی مرکب از ده تن برای فرا گرفتن فن خلبانی به روسیه فرستاده شدند(مرداد ماه 1303)و گذشته از ان از افسرانی که در ماه خرداد همان سال برای تحصیل دررستهای مختلف ارتش به فرانسه رهسپار شده بودند یک تن به تحصیل در رشته ی هواپیمایی پرداخت .در همین سال شرکت هواپیمایی یونکرس نیز شعبه ای در ایران دایر کرد و چند هواپیما در خطوط تهران مشهد شیراز انزلی بوشهر به کار انداخت  وحمل مسافر را در این خطوط به عهده گرفت.(توضیح:خطوط هوایی شرکت یونکرس تا سال 1309ش نیز در ایران دایر بود ولی سرانجام در نتیجه مشکلات اقتصادی سیاسی برچیده شد)
ارتش نوین ایران که مقارن این سالها به کار سرکوب قبایل ورفع اغتشاشهای نواحی مختلف مملکت مشغول بود  وبه هواپیما احتیاج داشت برای سرکوبی افراد مسلح در مناطق حساس گاه به گاه هواپیماها و خلبانان شرکت یونکرس را به طور روز مزد به کار می گماشت و باز در همین سال بود که ده فروند هواپیمای خریداری شده از کشورهای فرانسه المان و روسیه به شرح زیر وارد ایران شد
دوفروند هواپیمای یونکرس اف-13 المانی
دو فروند هواپیمای دوهاویلاند-9 (انگلیسی الاصل) از روسیه
دو فروند اسپاد-42 فرانسوی
دو فروندپوتز-8 فرانسوی
دو فروند اورو روسی

در پنجم اسفند ماه سال 1304 بود که نخستین خلبان ایرانی سرهنگ احمد خان نخجوان  با یکی از هواپیناهای برگه-19 که از فرانسه خریداری شده بود از فرودگاه ویلا کوپلی پرواز کزد و پس از نشستن در چند شهر باللخره به در فرودگاه قلعه مرغی تهران فرود امد در همین روز سازمان هواپیمایی ایران نیز رسمی شد وسرهنگ نخجوان به ریاست ان انتخاب شد .
در فروردین 1315 یک دانشکده فنی هوایی جهت اموزش عده ای افسر فنی در دوشان تپه بوجود امد داوطلبان این دانشکده با دیپلم علمی ششم متوسطه نام نویسی و پس از دو سال تحصیل با درجه ستوان دومی در مشاغل فنی نیروی هوایی مشغول به خدمت میشدند دوره اول این دانشکده شامل 27 دانشجو بود که در فروردین 1317 فارغ التحصیل شدند
تجهیز قوای هوایی با هواپیماهای روسی ار-5
در اواخر سال 1311 قوای هوایی ایران ده فروند هواپیمای ار-5 از روسیه خریداری کرد و اولین فروند از این نوع هواپیماها به وسیله یک خلبان ایرانی از مسکو به تهران پرواز ودر روز نهم خرداد 1312 در فرودگاه قلعه مرغی فرود امد.9 فروند دیگر در قطعات مجزا درون صندوق ها به وسیله کشتی به بندر انزلی رسید و در این بندر سوار و مورد ازمایش های پروازی قرار گرفتند ودر پنج مرحله به وسیله خلبانان ایرانی به تهران پرواز داده شدند و به این ترتیب بر مجموع هواپیماهای موجود قوای هوایی ایران ده فروند هواپیمای ار-5 اضافه گردید که در اختیار  فوج نمره 1 این قوا قرارگرفتند هواپیمای اکتشافی و بمب فکن دو باله دونفره (ار-5)ساخت کارخانه پولیکاریف روسی مجهز به یک موتور 12 سیلندری (ام-17) بود که با اب خنک میشد حداکثر سرعتش 153 میل در ساعت سقف پروازش 20997 پا برد پروازش 620میل حداکثر وزنش هنگام برخاستن 6515 پوند بود ویک تیربار برای تیراندازی به جلو و تیربلر متحرکی روی برجک کابین عقب داشت و میتوانست 882 پوند بمب در مقرهای زیر بال پایینش حمل کند .
اداکس وفیوری در خدمت قوای هوایی ایران(اسفند 1312)
در اسفند 1312 تعدادی از هواپیماهای اداکس که از انگلستان خریداری شده بود به وسیله کشتی وارد بندر خرمشهر شد و ازانجا از راه زمینی به اهواز حمل و قطعات انها سوار شد.پس از انجام ازمایشات پروازی لازم اولین سری انها مرکب از 4 فروند وارد تهران شد(18 فروردین 1313) و همه هواپیماهای خریداری شده نیز به تدریج وبه موازات امادگی به تهران پرواز داده شدند.
در سال 1313 نیز تعدادی از هواپیماهای شکاری نوع فیوری ساخت کارخانه هاوکر انگلیس که خریداری شده بودند وارد ایران شدند و رفته رفته به تهران منتقل گردیدند .تعداد هواپیماهای پروازداده شده به تهران در مدت 13 ماه
(از 18 فروردین 1312 تا 18اردیبهشت 1313 ) جمعا به 90 فروند میرسید و این امر حکایت از اهمیت قوای هوایی در چهارچوب تکوین ارتش نوین داشت .

کارخانجات هواپیمایی شهباز1314
با توجه به گسترش قوای هوایی ایاران و خرید روز افزون هواپیماهای جنگی از خارج دولت وقت تصمیم گرفت تا برای بی نیازی از خرید و یا لااقل برای کاستن هزیه خرید انها نسبت به تاسیس کارخانه های هواپیما سازی اقدام کند و به همین منظور برای خرید ماشین و لوازم کارخانه به کشورهای اروپایی مثل المان وانگلستان از جملهبه شرکت پرات و ویتنی سفارشهایی داده شد (1312)و این ماشینها و لوازم چون در سال 1314 به ایران رسید انها را در دوشان تپه نصب کردند و به نام کارخانه های هواپیما سازی شهباز مشعول به کار شد (21شهریور1315).
عنوان نیروی هوایی(25دی1314)
از تاریخ 25 دی ماه1314 طبق ماده 1 حکم شماره 2366 عنوان هواپیمایی نظامی ایران از (قوای هوایی) به (نیروی هوایی) تغییر یافت ورسما ابلاغ گردید
باشگاه هواپیمایی کشور ایران(1318)
برای تحصیل امر اموزش خلبانی در ایران باشگاه هواپیمایی کشوری در سال 1318 تاسیس شد و اولین اگهی پذیرش هنرجویان ان نیز در ابان ماه همان سال انتشار یافت.تعداد 630 داوطلب مرد و 22 داوطلب زن برای این کار ثبت نام کردند به علت نبود فرودگاه با جلب رضایت نیروی هوایی داوطلبان خلبانی کار خود را بر روی هواپیماهای مشقی از نوع تایگر موس در دوشان تپه اغاز کردند
به خرید 25 فروند هواپیمای ریروینگ واضافه شدن دو فروند دیگر (مجموعا27فروند) کار ساخت اشیانه  وتهیه سایر وسایل فنی برای اموزش داوطلبان فن خلبانی اغاز شد.


سازمان نیروی هوایی در پایان دوران پهلوی اول(شهریور 1320)
تا شهریور 1320 که پایان دوران پهلوی اول است نیروی هوایی دارای 283 فروند هواپیمای حاضر به خدمت وسازمانی شامل فهرست زیر بود
الف)فرماندهیوستاد نیرو و منضمات ان شامل :ستاد نیرو دانشکده دیده بانی افسری دانشکده افسری فنی اموزشگاه خلبانی اموزشگاه فنی اموزشگاه افزار مندی پارک مرکزی و کارخانه های شهباز.
ب)سازمان واحدهای هوایی شامل 5 هنگ
:1.هنگ یک هوایی در مرکز (قلعه مرغی) شامل سه گردان :4 گره اکتشافی هر گروه مرکب از 7 هواپیمای جنگی و 3 هواپیمای مشقی 2 گروه شکاری هر گروه مرکب از 7 هواپیمای جنگی و 3 هواپیمای مشقی روی هم رفته با 18 هواپیمای تایگر موس مجموعا 7-0 فروند هواپیما
2:هنگ دوم هوایی در تبریز شامل 2 گردان :3 گروه اکتشافی و یک گروه مستقل شکاری روی هم رفته شامل 21 هواپیما
3:هنگ سوم هوایی در اهواز شامل دو گردان:سه گروه اکتشافی ویک گروه شکاری روی هم رفته دارای 27 هواپیما
4:هنگ چهارم هوایی در مشهد شامل دو گردان:سه گروه اکتشافی ویک گروه مستقل شکاری دارای 19 هواپیما
5:هنگ پنجم در تهران موسوم به هنگ بمب باران مرکب از:شش گروه بمب باران سنگین دارای 31 هواپیما
اموزشکاه خلبانی نیز خو دارای 80 فروند هواپیما از انواع مختلف بود

جدول هواپیماهای نیروی هوایی  از 1301 تا 1320

انواع هواپیماهایی که از اغاز تاسیس هواپیمایی نظامی در ایران تا سال 1320 وارد خدمت نیروی هوایی شد به قرار ذیل است:
کشور سازنده سال ورود به خدمت نوع هواپیما
المان 1301 a-20 یونکرس
المان 1303 F-13 یونکرس
المان 1306 w-33یونکرس
المان 1311 L-20یونکرس
روسیه (اصل انگلیسی) 1303 دوهاویلاند-4
روسیه (اصل انگلیسی) 1303 دوهاویلاند-9
روسیه (اصل انگلیسی) 1303 اورو
فرانسه 1303 اسپاد-42
فرانسه 1303 پوتز-8
فرانسه 1305 برگه-14
فرانسه 1305 برگه-19
انگلیس 1310 تایگرموس
روسیه 1311 R-5
انگلیس 1312 اداکس پگاسوس
انگلیس 1312 اداکس هورنت
انگلیس 1312 فیوری
انگلیس 1317 هایند
انگلیس 1319 اکسفورد


حمله نیروهای متفقین به ایران(سوم شهریور 1320)
پس ازحمله متفقین به ایران سوم شهریور 1320  نیروی هوایی به جز چند مقاومت پراکنده که از سوی خلبانان شورشی مستقر در قلعه مرغی صورت گرفت (8 شهریور 1320) اقدام مهم دیگری انجام نداد و این نیرو هم به تبع تصمیم ستاد ارش ناگزیر به ترک مقاومت شد
شبه کودتای نیروی هوایی(8 شهریور 1320)
در بامداد روز 8 شهریور 1320 گروهی از پرسنل نیروی هوایی تصمیم میگیرند تا بر خلاف فرمان سرهنگ دوم معینی فرمانده هنگ مبنی بر ترک مقاومت و منع استعمال اسلحه علیه حمله احتمالی چتر بازان ارتش شوروی به فرودگاه قلعه مرغی مقاومت نمایند ای تحرکات منجر به دستگیری سرتیپ خسروانی فرمانده نیروی هوایی میشود جریان مقاومت به گوش مقامات مستقر در ستاد جنگ(باشگاه افقسران ارتش در خیابان3 اسفند) میرسد و ستاد به محض اگاهی با سر لشگر بوذر جمهری فرمانده لشگر یکم تماس گرفته و در ضمن به یگان ضد هوایی هم دستئر داده شد تا بسوی هواپیماهای گروه مقاومت که در اسمان پایتخت پرواز کنند تیر لندازی شود سر لشگر بوذر جمهری نیز گروهان زره پوش لشگر یکم را مامور سرکوبی مقاومت کنندگان پایگاه قلعه مرغی کرد دو تن از خلبانان
(شوشتری ووثیق)با هواپیماهای شکاری پرواز کرده  وبسوی واحدهای زرهی تیراندازی کردند سرانجام نیروهای لشگر یکم موفق به درهم شکستن مقاومت قلعه مرغی وازاد کردن سرتیپ خسروانی میشوند.
توپخانه ضد هوایی نیز بسوی هواپیماهای وثیق و شوشتری اقدام به تیر اندازی کردند که انها نیز ناگزیر از ترک اسمان تهران شدند.

تاریخچه پرواز در ایران

مقدمه عصر يكي از روزهاي 87 سال پيش كه نخستين پرواز يك هواپيما در آسمان تهران ديده شد، با روزي كه برادران «رايت» اولين پرواز خود را با هواپيماي گلايدر طراحي شده به دست خودشان در آسمان كاروليناي شمالي انجام دادند، حدود 20 سال فاصله داشت

نخستين خلبان هاي ايراني در سال 1302 هجري خورشيدي براي آموزش و كسب مهارت هاي لازم خلباني عازم روسيه و فرانسه شدند و پس از حدود دو سال دوره هاي آموزشي خود را به پايان رساندند و چند فروند هواپيماي خريداري شده را به ايران آوردند

عده اي ازثروتمندان تهراني با پرداخت 5 تومان مي توانستند سوار نخستين هواپيماها بشوند و با پرواز در آسمان تهران و اطراف آن، مناظر زيبا را با اندكي ترس و لرز تماشا كنند آسيب هاي زيادي كه به ملخ هواپيماي تازه خريداري شده نخستين خلبان ايراني وارد شده بود مانع از نخستين پرواز موفقيت آميز او از پاريس به فرودگاه قلعه مرغي تهران نشد عصر يكي از روزهاي 87 سال پيش كه نخستين پرواز يك هواپيما بر آسمان تهران مشاهده شد، يا روزي كه برادران «رايت» اولين پرواز خود را با هواپيماي گلايدر طراحي شده با دست خودشان بر فراز آسمان كاروليناي شمالي آمريكا انجام دادند، تقريبا بيست سال فاصله داشت و ظرف بيست سال گذر از نخستين پرواز در آمريكا، مردم ايران هنوز هواپيما را «بالن» مي ناميدند و اين در حالي بود كه چهار سال بعد از نخستين پرواز برادران رايت، اولين نمايشگاه صنعت هوانوردي در نيويورك و 3 سال بعد همين نمايشگاه در پايتخت فرانسه برگزار شد و بعد از آن جهان هرسال شاهد شگفتي هاي سريع در صنعت هوانوردي بود.
نخستين هواپيما زماني بر آسمان تهران پرواز كرد كه هيچ فرودگاهي براي نشستن نداشت و لاجرم «كورمنيسكي» خلبان روسي آن مجبور شد آن را در محوطه شمالي وزارت امور خارجه فعلي و پشت محوطه موسوم به شهرباني (آگاهي سابق تهران) فرود بياورد در آن روزگار به اين محوطه، ميدان مشق ديويزيون قزاق مي گفتند.
قطعات اين هواپيما قبلا به صورت مجزا و از طريق بندرانزلي از روسيه به ايران آورده و در تهران هم مونتاژ شده بود. خلبان روسي اين هواپيما به دليل نداشتن موقعيت خوب پرواز تنها موفق به برقراري يك پرواز در ارتفاع پايين شد، كاري شبيه تفريح امروزي بچه هاي نيمه مرفه شهر تهران كه با هواپيماهاي كوچك آموزشي در فرودگاه تفريحي شهرداري تهران در جاده تهران، ورامين و در آسمان شهر ري انجام مي دهند.
هنوز ساعتي از غرش مهيب صداي پرواز آن هواپيما برفراز تهران قديم نگذشته بود كه مردم اطراف ميدان (توپخانه آن روزگار) را احاطه كردند و دسته دسته براي تماشاي آن هجوم آوردند، آنقدر كه انبوه جمعيت نظم تهران را مختل و كار حفاظت از آن هواپيماي فرود آمده را براي ماموران مشكل كرده بود.
بنابراين ماموران، براساس دستوري كه از مقامات مافوق خود دريافت كردند، به مردم گفتند كه در روزهاي آينده نيز مي توانند براي تماشاي اين بالن (هواپيما) به ديدن آن بيايند و كم كم ميدان مشق آن روزگار و محوطه اي كه پشت وزارت امور خارجه فعلي قرار داشت تبديل به يك محل نمايش اين پرنده آهنين شد ومردم از اطراف و اكناف تهران و ديگر شهرها براي ديدن آن به سمت نقطه مركزي تهران آن روزگار سرازير مي شدند.


«كورمينسكي» خلبان روسي آن نيز گاهي روزي چند بار با آن هواپيما، گشتي بر آسمان تهران مي زد و مردم با ديده حيرت و شگفتي او را تشويق مي كردند، برخي از اين مردم تا حدودي خاطره فرود يك بالن ديگر را در زمان حكومت ناصرالدين شاه به ياد داشتند، اما هرگز معلوم نشد كه آن بالن متعلق به كدام كشور خلبان آن چه كسي بوده است وهيچ اثري نيز از آن به يادگار نمانده بود. اين مردم همچنين به خاطر داشتند كه در اواخر انقلاب اكتبر 1917 در روسيه ، يك فروند هواپيماي روسي در آسمان تهران پديدار شده بود اما توسط توپخانه ارتش ايران مورد هدف قرار گرفته و سقوط كرده بود.

اولین فرودگاه ایرانتا نيمه اول سال 1301 در تهران زمين مشخص براي نشستن و برخاستن هواپيما وجود نداشت؛ ولي چـــنــانـکــه روزنامه "ايران" در شماره 7 تيرماه 1301 خود مي نويسد: در پي درخواست انگليس براي ورود دو فروند هواپيما به تهران و اختصاص محلي براي فرود آنها، دولت وقت، زمين قلعه مرغي را براي اين منظور اختصاص داده و به ياري زندانيان شهرباني وقت به تسطيح آن اقدام کرده است.

عين خبر روزنامه مذکور چنين است: « به طوري که اطلاع حاصل نموده ايم قريباً دو فروند آئروپلان که متعلق به دولت انگليس است در هواي تهران پرواز خواهد کرد و ورود آئروپلانهاي مزبور قبلا به دولت ايران اطلاع داده شده. اختصاص محلي را جهت فرود آمدن تقاضا نموده اند؛ لذا به اداره نظميه اطلاع داده شده که در بيرون دروازه محل مناسبي را براي پائين آمدن آنها تهيه و در صورت پست و بلندي، محل را تسطيح نمايند. اداره نظميه نيز در اطراف قلعه مرغي، سمت امامزاده حسن را براي فرود آمدن آئروپلان اختصاص داده و عده اي از محبوسين نظميه هم چند روز است مشغول تسطيح آنجا هستند که براي ورود آئروپلان حاضر باشد.»

اولين کارخانجات هواپيما سازي

ماشين آلات کارخانجات هواپيمايي در سال 1314 نصب و براي بهره برداري آماده گرديد. لوازم اين کارخانجات که از تاريخ 21 شهريور ماه 1315 "شهباز" ناميده شد، به منظور انجام تعميرات اساسي و سوار کردن قطعات هواپيماهاي مختلف در سال 1312 از انگلستان خريداري گرديد. اين کارخانه علاوه بر تعميرات اساسي با استفاده از قطعات و مواد اوليه مورد لزوم، موفق شد تا قبل از 1320 تعدا قابل ملاحضه اي هواپيماهاي مشقي و جنگي ساخته و تحويل نيروي هوايي نمايد (از انواع هواپيماهاي تايگر موس، اداکس و هايند). در اول مرداد ماه 1317 نخستين سري از هواپيماهاي ساخت اين کارخانه پرواز نمود. برنامه ساختن هواپيما توسط اين کارخانجات تا سال 1318 اجرا شد ولي از اين تاريخ به بعد به سبب بروز جنگ جهاني و نرسيدن مواد اوليه اين برنامه متوقف شد

اولین مدرسه خلبانی

در شهريور سال 1311 اولين مدرسه خلباني تأسيس گرديد. محصلين اولين دوره خلباني که از بين صدها داوطلب به عنوان واجدين شرايط انتخاب و پذيرفته شدند، 20 نفر بودند که از بين آنها 14 نفر فارغ التحصيل شدند.

ورود اولين هواپيماي نظامي متعلق به ايران به خلباني اولين هوانورد ايراني از اروپا

سرهنگ نخجوان فارغ التحصيل مدرسه خلباني فرانسه، با يک فروند هواپيماي برگه-19 خريداري شده توسط ايران، از فرودگاه "ويلا کويلي" پاريس به مقصد تهران پرواز کرد و مسير: ايستر - ونيز - مکدار - اسکي شهر - حلب و بغداد را پيمود و سرانجام روز پنجم اسفند ماه 1304 به تهران رسيد و در ميدان پرواز قلعه مرغي سالم فرود آمد و به اين ترتيب براي اولين بار يک هواپيماي متعلق به ايران به وسيله خلبان ايراني در آسمان پايتخت اين کشور ديده شد و در فرودگاه تهران بزمين نشست.

اولین خلبانان

در خردادماه 1303 تعداد 10 نفر محصل ايراني براي آموزش خلباني به روسيه اعزام شدند که از بين 10 نفر محصل ايراني اعزام شده، سه نفر در روسيه باقي ماندند؛ و مابقي به فرانسه رهسپار شدند. شرف الدين ميرزا قهرماني، عيسي خان طيار(اشتوداخ) و علي اکبر خان امين زاده از جمله محصلان ايراني در روسيه بودند که پس از حدود 2 سال آموزش و اخذ گواهينامه خلباني در اواخر سال 1304 به ايران مراجعت نمودند. اولين افسران ايراني بشمار ميآيند که در سازمان هواپيمايي نظامي ايران مشغول خدمت شدند.

ورود هواپیما با کشتی در سال 1311 بيست فروند هواپيماي "مشقي تايگر موس" خريداري شده و از "دوهاويلاند" انگليس در صندوق ها به وسيله کشتي وارد خرمشهر و از آنجا به اهواز منتقل شدند و از 24 آبان آن سال هيأتي مرکب از عده اي خلبان و مکانيسين جهت آماده کردن، آزمايش پرواز و انتقال هواپيماهاي جديد به تهران، عازم جنوب شدند. پنج فروند از اين هواپيماها صبح روز 12 آذرماه 1311 بوسيله خلبانان ايراني از اهواز پرواز و ساعت 30/11 همان روز به تهران رسيدند. چهارده فروند ديگر در سه مرحله تا سوم بهمن ماه سال 1311 به تهران پرواز داده شدند. يک فروند از اين هواپيماها نيز حين آزمايش پرواز در اهواز نخستين سانحه منجر به مرگ خلبان را در تاريخ هواپيمايي ايران به وجود آورد.

اولين هواپيما که در ايران ساخته شد در سال 1309 يک بدنه کامل از هواپيماي نوع "دوهاويلاند 9-آ" در تعميرگاه قلعه مرغي توسط ستوان دوم "سياوش سياهپوش" به ساختمان گذاشته شد و با استفاده از بالهاي ساخته شده (يدکي) به يک هواپيماي کامل مبدل و آماده پرواز گرديد و آزمايش هوايي شد و مشخص گرديد که از هر نظر هواپيماي نامبرده همطراز هواپيماهاي "دوهاويلاند 9-آ" خريداري شده از دولت شوروي ميباشد.

اولين پرواز به خارج از کشور در تاريخ هواپيمايي ايران حکومت ترکيه در سال 1313 گروهي از کارکنان قواي هوايي ايران را دعوت کرد که همراه هواپيماهاي خود ديدار دوستانه اي از آن کشور بعمل آورند. بعد از پذيرش اين دعوت، پنج فروند هواپيماي اداکس (هورنت) ساعت 30/9 روز دوم آبان ماه 1313 در مسير تهران - تبريز - اسکي شهر به سوي آنکارا به پرواز درآمده و وارد آسمان ترکيه گرديدند و در فرودگاه آنکارا فرود آمده و پس از 15 روز توقف در آن کشور، روز 17 آبان 1313 مراجعت نموده و ساعت 12 همان روز در فرودگاه قلعه مرغي فرود آمدند. در اين مأموريت بازديد، جمعاً 131 ساعت و 29 دقيقه به وسيله پنج فروند هواپيماي اعزامي پرواز انجام گرفت.

پرواز به ترکيه و مراجعت از لحاظ تاريخ هواپيمايي سه مورد اولين در بر داشت:

1- اولين پرواز هواپيماي متعلق به ايران با خلبان ايراني در عبور از مرز و خروج از آسمان اين کشور بود. 2- اولين پرواز جمع هواپيماها (به طور اعم) در خروج از آسمان ايران محسوب مي شد. 3- اولين پرواز جمع هواپيماهاي متعلق به ايران با خلبانان ايراني (به طور اخص) در خروج از آسمان اين کشور به شمار ميرفت.

نگاهی به وضعیت کنونی آموزش خلبانی در ایران

مي خواهند خلباني را خصوصي كنند

مي خواهند آموزش خلباني را كاملا خصوصي كنند، اما آموزش علوم و فن آوري نبايد خصوصي شود. اين اعتراض اصلي دانشجويان مركز آموزش فنون هوايي است. ورود به مركز و گفت وگو با دانشجويان، همزمان مقدور نمي شود، ناگزير پشت نرده هاي مركز مي مانم و دانشجويان خلباني بيرون مي آيند. گو اينكه بعداز دقايقي منتظريان به سوال هايم پاسخ مي دهد. پشت سر هم توضيح مي دهند، هر كدام مطلبي را كه به نظرش ديگري جا انداخته، بيان مي كند و نهايت يكي از آنها، آنكه رشيد تر است، رشته كلام را در دست مي گيرد. اين دانشجويان ورودي، سال هاي ۷۷-۷۸ و ۷۹ هستند. با دانستن اينكه دوره استاندارد آموزش خلباني در دنيا بيش از ۳ سال نيست، گمان مي كردند، سال ۸۳ حتما خلبان شده اند. با اين حال تا خلبان شدن برخي از آنها بيش از ۲۰۰ ساعت پريدن راه است. پشت نرده هاي مركز جايي درست در ديدرس اتاق رئيس ايستاده ايم. نگاه هايي از پس پرده پنجره اتاق رئيس، دانشجويان را ديد مي زند. همين نگاه ها آنان را نگران مي كند تا طوري جابه جا شوند كه صورت هايشان پشت به پنجره باشد. آنان از وضعيت بلاتكليف خود نيز نگران به نظر مي رسند. «اقوام خيال مي كنند، كم كاري از ما بوده. مي گويند پس كي خلبان مي شوي؟»۲۴۰ ساعت پرواز آموزشي براي آنكه كسي بتواند سكان هواپيما آن هم هواپيماي مسافربري را در دست بگيرد. بايد در زماني حدود۳ سال چندين دوره را بگذراند. نخست، دوره گرفتن گواهينامه خلباني شخصي يا PPL كه شامل دروسي تئوري و ۵۰ ساعت پرواز است. سپس دوره گرفتن گواهينامه خلباني بازرگاني، با دروس و ۱۵۰ ساعت پرواز و بعد هم درجه داري كه اين هم علاوه بر دروس تئوري، ۴۰ ساعت پرواز دارد. دانشجويان خلباني پيش از اين در فرودگاه قلعه مرغي مي پريدند، اما پس از تعطيلي اين فرودگاه قرار است آنهادر فرودگاه پيام، آموزش ببينند. همين نقل و انتقال از جمله مشكلاتي است كه «منتظريان» به آن اشاره مي كند:« جابه جايي تجهيزات و نيروي انساني كه مثل اسباب كشي نيست. يك روز ماشين بگيريم وهمه چيز را از قلعه مرغي ببريم، فرودگاه پيام ... تازه آنجا هم مشكلاتي داريم، مثلا آقاي سوخت گيري مي گويد، نمي تواند به آنجا سوخت برساند و بايد بنزين مظروف ببريم. فرودگاه پيام... حالا اينكه بنزين مظروف خطرناك است، آنها كاري ندارند...»با اين همه هواپيماهاي يك موتوره بونانزا در فرودگاه پيام آماده مي شوند تا خلبان ها بعد از اين با آن بپرند.

تاسيس مراكز خصوصي آموزش خلباني از چند سال قبل مراكز آموزش خلباني خصوصي مانند ماهان و آرتاكيش شروع به جذب خلبان كردند. دانشجويان مركز آموزش فنون هوايي مي گويند، بيشتر داوطلباني كه نتوانستند وارد اين مركز شوند، جذب مراكز خصوصي شده اند. اين مركز هم كاملا دولتي نيست، چه در ابتداي ورود قراردادي با دانشجويان امضا شده كه براساس آن بايد براي هر ساعت پرواز ۲۰ هزار تومان پرداخت مي كردند. يكي از دانشجويان مي گويد:« اين قرارداد كاملا يك طرفه بود و به ما فرصت مطالعه دقيق آن را ندادند. حالا هم مي گويند، اين قرارداد ارزش ندارد.» آن يكي تكميل مي كند:«قرارداد را جلوي خودمان پياده كردند و گفتند بايد ساعتي ۴۰ هزار تومان براي پرواز بپردازيم، يعني دو برابر. ما نمي توانيم اين پول را بپردازيم، اگر دوره ما تا حالا طول كشيد و نرخ بنزين و قطعه «چند برابر شده، مشكل مانيست، به خاطر اين بوده كه هواپيمايي براي پريدن نبوده است وگرنه ما دروس تئوري را با نمره هاي بالا تمام كرده ايم.»

يكي ديگر از آنان، قراردادي را كه با تردستي به دست آورده نشان مي دهد كه در آن براي هر ساعت پرواز ۲۰ هزار تومان با عنوان وسايل، اضافه شده است.
با اين حال منتظريان افزايش چند برابري قيمت بنزين را دليل اين ماجرا مي داند: «بنزين هواپيما از ليتري ۳۵۰ تومان شده ليتري ۸۵۰ تومان، در حاليكه بودجه همان بودجه است.

دانشجويان گرم گفت وگو هستند كه يكي از استادان پروازشان از مركز بيرون مي آيد... «كاپيتان...» او را صدا مي زنند. او هم از تعطيلي مركز گله مند است. «مي خواهند، اينجا را ببندند، اين را رئيس بارها گفته. مي گويند اين مركز براي دولت صرفه اقتصادي ندارد. سودده نيست. كجاي دنيا مراكز آموزشي سودده اند؟ مثلا دانشگاه تهران با آن عظمت سودده است؟» ... «بارها گفته ام هر ساعتي كه تعليم اين دانشجوها به تاخير بيفتد، ما مجبوريم از خلبان هاي روسي استفاده كنيم. مي خواهند خلباني را در انحصار طبقه خاص درآورند... مراكز خصوصي بيشتر مال دست اندركاران دولتي است. به همين خاطر مي خواهند، اينجا را ببندند تا آن مراكز رونق بگيرد...»اما منتظريان وعده مي دهد كه «از همين فردا پروازها راه مي افتد.»«تعدادي از هواپيماها و بخشي از امكانات مركز آموزش فنون هوايي در دوره قبل از منتظريان هم به مراكز خصوصي اجاره داده مي شد. در اين دوره هم، همه امكانات به بخش خصوصي اجاره داده مي شود.» اين را استاد دانشجويان مي گويد. او نمي خواهد نامي از او برده شود.

پرواز بدون هواپيمابيش از تغيير قيمت هاي ساعت پرواز، بلاتكليفي، دانشجويان را آزار مي دهد. «هر هفته وعده مي دهند، هفته ديگر، اما خبري نيست.»
اما اينبار منتظريان نامه مركز استاندارد كه آموزش مركز را تاييد كرده، دليل بر مدعاي خود مبني بر ازسرگيري پروازها مي داند. «اگر آموزش نان استاندارد (غير استاندارد) باشد و اتفاقي بيافتد، همين شماي خبرنگار يقه ما را مي گيريد كه چرا به نيروي انساني با آموزش نان استاندارد اجازه داديد، پرواز كند.»
با اين حال دانشجويان معتقدند، سيستم آموزشي متوقف شده و هيچ تضميني براي ادامه آموزش وجود ندارد. يكي از دانشجويان كه تنها ۴۵ دقيقه پريده است، مي گويد: «تاكنون يك ميليون و ۲۰۰ هزار تومان از پول پرواز را جلوجلو داده ام، يعني پول ۶۰ ساعت پرواز، اما با وجود بيش از ۵ سال تحصيل در اين مركز هنوز بيش از يك ساعت نپريده ام. يعني نه هواپيما بوده، نه امكانات... الان هم شايد پول بيشتري پرداخت كنيم، اما هواپيمايي براي پريدن نيست.»وقتي از منتظريان درباره تعطيلي مركز، اجاره هواپيماها و اعتراض دانشجويان سوال مي كنم، پاسخ مي دهد: «سروصدا مي كنند، چون منافع نامشروعشان به خطر افتاده...»باوجود وعده هاي منتظريان، هنوز هم تمام كردن دوره خلباني و پريدن براي اين دانشجويان يك رويا است.